Монгол улсад сүүлийн 40 жилд анх удаагаа цагаан будаа тариалж, анхны ургацаа авчээ

Хөдөөгийн хөгжлийн газраас 29-ний өдөр мэдээлснээр, БНСУ-ын хилийн чанад дахь тариалангийн хөгжлийн хөтөлбөрийн Монгол дахь төвөөс энэ сарын 17-ны өдөр Монгол Улсын Ховд аймгийн туршилтын талбайд солонгос сортын "Жинбуолбёо" сортыг амжилттай тариалж, "Монголын технологид дасан зохицох хөгжлийн төсөл"-ийн үр дүнд амжилттай боллоо гэж мэдээлжээ.

Тодруулбал, энэхүү төсөл нь KOPIA болон RDA-аас удирддаг олон улсын хөгжлийн хамтын ажиллагааны төсөл аж. Үүний зорилго нь хөдөө аж ахуйн бүтээмжийг сайжруулах, жижиг фермерүүдийн орлогыг нэмэгдүүлэхийн тулд хөгжиж буй орнуудад хөдөө аж ахуйн захиалгат технологи боловсруулж, түгээх явдал юм байна.

Монголчуудын гол хүнсний бүтээгдэхүүн нь мах, улаан буудай байдаг ч сүүлийн үед үр тарианы хэрэглээнд шилжсэнтэй холбоотойгоор цагаан будааны хэрэглээ хурдацтай нэмэгдэж байна. Өнгөрсөн онд 49.536 тонн цагаан будаа (ойролцоогоор 46 тэрбум вон) импортолжээ.

Монгол Улс 1980-аад оноос хойш 40 гаруй жил цагаан будаа тариалах оролдлого хийж, гадаадын технологи нэвтрүүлж, дотооддоо тариалах туршилт хийжээ. Гэсэн хэдий ч мэргэжилтнүүдийн дутагдал, тариалах арга техник хангалтгүйгээс эдгээр хүчин чармайлт амжилтгүй болж байжээ.

Улмаар хүнсний аюулгүй байдлыг хангах зорилт тавин ажиллаж буй Монгол Улсын Засгийн газар цагаан будаан тариалангаараа бие даах зорилт тавьж, цагаан будаа тариалах технологийн тусламжийг Солонгос улсаас хүсчээ.

KOPIA Mongolia төв нь 2023 онд "Байгаль орчны шинжилгээ", өнгөрсөн онд "Монголд тохирох цагаан будааны сортын сорьцын сорил"-ын үр дүнд энэ оны нэгдүгээр сард 3500 ам.метр талбайтай туршилтын талбай байгуулжээ.

Энэхүү туршилтын үр дүнд үндэслэн Хөдөөгийн хөгжлийн газраас “Монголд тохирсон будаа тариалах технологийн гарын авлага”-ыг хэвлэн түгээх, Монгол Улсад цагаан будаа тариалах стандарт техникийг бий болгоход дэмжлэг үзүүлэхээр төлөвлөж байна.

Үүнээс гадна манай оронд усан сан, усалгааны суваг, будаа тээрэмдэх зэрэг суурь дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтыг хийж, дотооддоо үйлдвэрлэсэн хөдөө аж ахуйн техник, бордоо, үр зэрэг хөдөө аж ахуйн материалыг экспортлох боломжтой гэж үзэж байна.

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга  Т.Жамбалцэрэн “KOPIA Mongolia төвийн цагаан будааны тариалалтын амжилт нь Монгол Улсын хэмжээнд чухал ач холбогдолтой юм. Хоёр орны холбогдох байгууллагууд ирээдүйн цагаан будаа үйлдвэрлэх зорилгоор цагаан будаа тариалах цар хүрээг өргөжүүлэхийн төлөө хамтран ажиллана."

Хөдөөгийн хөгжлийн газрын Технологийн хамтын ажиллагааны товчооны дарга Ким Хван Ён хэлэхдээ "Бид KOPIA Mongolia төвөөр дамжуулан Монгол Улсад цагаан будааны тариалалт, үйлдвэрлэлийг бүрэн хэмжээгээр дэмжих болно. Үүгээрээ бид өөрсдийн технологиор Монголын хөдөө аж ахуйн хөгжилд хувь нэмрээ оруулахын зэрэгцээ дотооддоо үйлдвэрлэсэн олон төрлийн соёлын түүхий эдийг экспортлоход бүх хүчээ дайчлан ажиллах болно" гэжээ. 

Эх сурвалж: Newsis.com