Хотол түмнээрээ Төрөө зүхэж байгаагийн цаана юу байна

Сүүлийн 30 гаруй жилд Төрийн нэр хүнд өдрөөс өдөрт унасаар өнөөдрийн индэр дээр гаргаад тавих гэгээтэй зүйл тун ховор болжээ. Тэр чигээрээ харанхуй болчхож. Энэ харанхуйн дунд гэгээ татуулах ганц зүйл бол Монгол Улсыг тэр чигт нь харьд алдаагүй “Тусгаар улс” хэмээх өндөр дээд хэргэм, хил хязгаартайгаа байна. Өөрөөр тэгтлээ гийх юм алга. Тийм ч учраас найман настай балчраас эхлээд 80 настай буурал хүртэл энэ Төрийг хараан зүхэж байна. Төр гэдэг нь Төрийн эрх барих хамгийн дээд байгууллагын гишүүд, Төрийн гурван өндөрлөг, түүний институци шүү дээ. Ийм байдалд хүргэсэн хүмүүс нь үе үеийн Төр барилцаж явсан эрхмүүд гэдэгтэй хэн ч маргахгүй.

 

Өнөөдөр гэрийн үүдээр гараад л энэ тухай сонсож байна. Цахилгаан шатанд, орцны үүдэнд, нийтийн тээвэрт, цайны газарт, буудал дээр, дэлгүүр хоршоо, дугуй засвар гээд бүхий л газарт төрөө хараан зүхсэн хүмүүс. Ядахад бүгд улстөрч болчхож. Өнөөдрийн Төр барьж байгаа удирдлагуудын үнэн төрх бол энэ мөн. Гэхдээ Монгол Улсын Төрийг ард түмнээр нь үзэн ядуулах, хүчийг нь сулруулах бодлого хаа нэгтээ байгаа юм биш биз гэж бодох боллоо. Төрийг үзэн ядаж байгаа, Төрийн бодлогын зөв бурууг ярьж байгаа хүмүүсийн хооронд асар том ялгаа бий бөгөөд ихэнх нь вирус тариулчихсан мэт болчихсон. Өөрийн гэсэн толгойгүй, ямар ч бодлогогүй хараан зүхэж байгаа нь илтэд мэдрэгдэх болов.

 

УИХ-д сонгогдсон ямар ч хүн муу болж байна. Түүний эх орноо гэсэн сэтгэл, эрдэм мэдлэг, ажлын туршлага, амьдрал ахуй огт хамаа алга. УИХ-ын дугуй танхимд орж суусан л бол Та муу хүн. Уг нь “Сайнтай муутай сав дүүрдэг” дээ, эрх биш энэ танхим дотор цөөн ч гэсэн гишүүн бий байх. Гэтэл даанч үгүй. Үүнээс гадна дээлээ давхарлаад сайд болбол дууссан гэсэн үг. “Давхар дээл”-тнүүд бол энэ ертөнцийн хог шаарнууд. За тэгээд УИХ-ын дарга, Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд бол энэ бөмбөрцөгт байхгүй муугийн муу хүмүүс.

 

Тэд өөрсдөө нэр хүндээ унагааж ирсэн нь үнэн. Гэхдээ гялайж цайх зүйл байлгүй яахав. Гэтэл сонгууль болно, өрсөлдөгчөө энэ ертөнцийн хамгийн муу хүн болгохыг зорино. Зарим нэг тэсгэлгүй худалч хулгайч байгааг ч нуухгүй. Мөн сүүлийн арав гаруй жилд улс төрд нэгнээ, нөгөө бүлэглэлээ “намнах” гэж хууль шүүхийн өмнө авчирч бөхийлгөөд байхаар ард түмэн харааж зүхэхгүй яах юм. Тодотговол, улс төрийн зорилгоор хилс хэрэгт эзэн холбогдогчоор зарлах. Бүр хэрэгт татан ял тулгасан тохиолдол байгааг ч бид бүхэн мэднэ. Сүүлдээ АТГ, ЦЕГ, Прокурорын байгууллагаас ч улстөрчдийн нэрийг гэмт хэрэгтэн хэмээн хэвлэл мэдээллээр шуудхан л зарлах болсон. Тодхон жишээ гэхэд анх АТГ-аас нүүрсний гэх хэрэгт 17 улстөрчийн нэрийг зарласан. Тэд ард түмэнд “Нүүрсний хулгайч”-аараа зүхүүлсэн ч өнөөдөр ял аваад их айлд морилчихсон нь үгүй. Энэ нь Төрийн нэр хүндэд халдаад зогсохгүй цагдаа хүчний байгууллага ч өөрсдийнхөө нэр хүндийг унагаасан хэрэг болж байна. Бодоход мөрдөн шалгаад шүүн тунгаагаад, прокурор нь хянаад шүүн таслах ёстой байх. Энэ болтол ямар ч хүнийг гэмт хэрэгтэн мэтээр зарлахгүй. Улстөрчдийн ярьдаг өнөөх “Шударга бусын хонгил” бол Төрийн нэр хүндийг унагаах томоохон зүйл байв. Бага ангийн хүүхдүүд хүртэл муу муугийн жишигт Төрийн гурван өндөрлөгийг авч үзсэн тохиолдол бий. Ийм үзлийг монголчуудад сүүлийн 30 гаруй жилд баттай суулгаж өгсөн. Тэр тусмаа сүүлийн 20 жил энэ суртал хүчтэй ноёрхож, одоо бүр яагаад ч эдгээж чадахгүй өвчин болгочихлоо.

 

Үүнд дээр мэдээж, дөрөв дэх засаглалын үүрэг ихээхэн бий. Энэ салбараас ч санаатай санамсаргүй суртал ухуулгын чанартай зүйлс цухалздагийг нуух юун. Харааж зүхэх, наашилбал, эрүүл шүүмжлэл байлгүй яахав. Хамгийн гол нь учир утгагүй харааж зүхэж байгаагийн цаана харийн бодлого яваад байна уу гэж хардах. Түүнээс монголчууд ийм дор ортлоо ёс суртахуун болон оюун ухааны доройтолд орчихно гэж баймааргүй юм.

 

Их Мэдэгч